برای درمان بیماری اختلال دو قطبی در گذشته بیشتر از روش های دارویی استفاده می شده است. در این روش فرد برای مدت مشخصی از یکی از دارو های مشخص شده توسط پزشکان متخصص را را مصرف نماید تا بتواند از پیشرفت این نوع اختلال جلوگیری نموده و به سمت درمان آن برود. در این نوشتار به بررسی نقش دکتر روانشناس در درمان اختلال دوقطبی می پردازیم.
همانطور که برای تشخیص بیماری های مختلف جسمی مانند سرما خوردگی لازم است تا به یک پزشک مراجعه نماییم برای تشخیص انواع اختلالات روانی و افسردگی های ذهنی لازم است تا افراد به یک دکتر روانشناس مراجعه نمایند. دکتر روانشناس فردی است که با گذراندن دوره های دانشگاهی مختلف و کسب مدرک در این زمینه توانسته است به شناخت خوبی از انواع مختلف بیماری های روحی و روانی در انسان برسد و عوامل مختلف آن ها را شناسایی نماید. یک دکتر روانشناس علاوه بر این موارد باید با روش های مختلف درمان نیز آشنایی کامل داشته باشد.
دکتر روانشناس باید بتواند به خوبی با بیمار خود ارتباط برقرار نموده و ضمن ایجاد فضای مطمئن و قابل اعتماد برای او بتواند بهترین مشاوره ها و راهنمایی ها را برای درمان بیماری ها در اختیار افراد مختلف قرار دهد.
از جمله وظایف مهم یک دکتر روانشناس می توان به استفاده از روش های مختلف برای درمان افراد می باشد. این ویژگی و وظیفه باعث می شود تا روانشناسان همیشه در حال مطالعه باشند زیرا ویژگی های مختلف روحی و روانی افراد باعث می شود تا شیوه ی درمان آن ها با همدیگر متفاوت باشد.
نقش دکتر روانشناس در درمان دارویی اختلال دوقطبی
اختلال دو قطبی یکی از اختلالات روحی و روانی است که باعث شده است تا روش های مختلفی برای مقابله با آن ارائه شود. بیماری اختلال دوقطبی شرایطی شایع و مزمن است که ۱ تا ۳ درصد جمعیت را تحت‌تأثیر قرار داده و با نرخ بالای خودکشی و آسیب در کارکردها و وظایف اجتماعی همبستگی دارد. در حالیکه افراد بهنجار، خلق نسبتاً ثابتی دارند؛ بیماران دوقطبی نوسان‌های خلقی شدیدی را تجربه می‌کنند، زیرا بخشی از مغز که مسئول تنظیم هیجانات است در این افراد مختل می‌شود. واقعیت‌سنجی و قدرت قضاوت صحیح نیز در این بیماران تحت‌تاثیر اختلالات خلقی مختل می‌شود و بر رفتارهای آنان تاثیر می‌گذارد.
برای درمان بیماری اختلال دو قطبی در گذشته بیشتر از روش های دارویی استفاده می شده است. در این روش فرد برای مدت مشخصی از یکی از دارو های مشخص شده توسط پزشکان متخصص را را مصرف نماید تا بتواند از پیشرفت این نوع اختلال جلوگیری نموده و به سمت درمان آن برود. اما در این بین دو عامل باعث شده است تا افرادی که دچار بیماری اختلال دو قطبی هستند از مصرف دارو های تجویز شده خودداری نمایند. این عوامل باعث می شوند تا لزوم وجود یک دکتر روانشناس در کنار فرد بیمار احساس شود.
اولین عامل در عدم جلوگیری از ادامه درمان های دارویی برای افراد را می توان به عوارض مختلف این دارو ها ربط داد. از حمله عوارض مهمی دارو های اختلال دو قطبی می توان به افزایش وزن و خطر دیابت، کندی شناختی و خواب آلودگی اشاره نمود. این عوارض باعث می شوند که فرد بعد از مدتی نسبت به استفاده از این دارو ها بدبین شود و آن ها را کنار بگذارد. برای تصور حالت این بیماران می توانید تصور کنید که بعد از مدتی مصرف این دارو ها ممکن است کم کم شما افراد پیرامون خود را به راحتی نشناسید.
برای جلوگیری از قطع شدن ادامه درمان دارویی لازم است تا همیشه یک دکتر روانشناس در کنار فرد بیمار قرار داشته باشد و با مشاوره های مختلف و مناسب فرد را برای ادامه درمان تشویق نماید. این دکتر روانشناس باید فرد و خانواده ی آن ها را با انواع مختلف عوارض بیماری اختلال دو قطبی آشنا نماید تا آن ها بتوانند انگیزه ی بیشتری برای پیشگیری از این عوارض داشته باشند. عامل دیگر برای جلوگیری از ادامه درمان دارویی در اختلال دو قطبی را می توان به روند طولانی مدت درمان از این طریق دانست. چشم انداز بلند مدت برای مصرف دارو تا زمان درمان این نوع از بیماری ها باعث می شود تا بیماران دو قطبی ب دلهره ها و دغدغه های بسیاری رو به رو شوند و پس از مدتی دیگر انگیزه ای برای ادامه ی درمان نداشته باشند. همین امر باعث می شود تا یک دکتر روانشناس با برگزاری جلسه های مختلف و متعدد با این افراد آن ها را برای ادامه درمان دارویی تشویق نماید.
نقش دکتر روانشناس در روش های غیر دارویی درمان اختلال دو قطبی
البته علاوه بر روش های بالا برای مراجعه به دکتر روانشناس جهت درمان اختلال دو قطبی می توان از روش های غیر دارویی نیز برای درمان استفاده نمود. در این روش ها نیز وجود یک دکتر روانشناس در کنار بیمار لازم می باشد اما با این تفاوت که در این مرحله دیگر دکتر روانشناس نقش یک واسطه را ندارد و برای درمان غیر دارویی این بیماری اقدام می کند. یک دکتر روانشناس از طریق روش های مختلفی می تواند اقدام به درمان بیماری اختلال دو قطبی نماید. یکی از مهم ترین روش ها که تقریباً تمامی دکتر های روانشناس از آن برای درمان استفاده می کنند شناخت تفکرات منفی در روحیه و ذهن فرد بیمار و دور نمودن آن از افکار روزمره ی فرد می باشد.
این کار نیازمند آشنایی دکتر روانشناس با ویژگی های مختلف انسان ها می باشد. علاوه بر این روانشناس باید بتواند به راحتی اعتماد بیمار خود را جلب نموده و افکار منفی او را شناسایی نمایید. این مورد از آن جهت مهم می باشد که ممکن است برخی از افکار منفی فرد کاملاً شخصی بوده و بیمار به راحتی آن ها را پیش هر کسی بازگو نکند.
بعد از اینکه روانشناس توانست تفکرات منفی را شناسایی نماید باید به فرد کمک کند تا بتواند با روش های مختلف این تفکرات را تغییر داده و از آن ها در راسنای درمان بیماری خود استفاده نماید.
علاوه بر این مورد دکتر روانشناس باید آگاهی کامل و مناسبی به بیمار دو قطبی درباره ی روش های مختلف مدیریت استرس ارائه دهد تا فرد بتواند به راحتی با جلوگیری از به وجود آمدن استرس های مختلف خود را دور بریزد و روند درمان خود را به سرعت طی نماید.
از جمله روش ها و توصیه های مختلف دیگر که توسط دکتر روانشناس به فرد بیمار دو قطبی ارائه می شود می توان به توصیه ها برای رعایت الگوی مناسب خواب، فعالیت متوسط، اجتناب از مصرف محرک ها و … اشاره نمود. روانشناسی که بتواند در تمامی این زمینه ها اطلاعات مناسبی به بیمار خود ارائه دهد و مشاوره های مناسبی در این زمینه داشته باشد می تواند باعث تسریع در روند درمان بیماری های اختلال دو قطبی شود.
