در این مطلب سعی داریم به این موضوع بپردازیم که آیا ازدواج با فرد افسرده کار اشتباهی است؟ افسردگی بیماری و مرضی عمومی و شایع است که در همه جوامع بشری و در طول تاریخ به گونه های مختلفی وجود داشته و افراد را مورد آزار و اذیت بسیار قرار داده است. این بیماری با علائم و نشانه های فلسفی و جهان بینی، با نظام باورها و اعتقادات انسانی، با زمینه‌های شناخت و آگاهی و ادراکات فرد و با موضوع های احساسی عاطفی و هیجانی و حتی زمینه های رفتاری و گفتاری و بدنی فرد در ارتباط است.
علم مشاوره ازدواج، افسردگی را به یک سرماخوردگی روانی تشبیه می کند که در حالت عادی و خفیف زندگی را آنقدرها تحت تاثیر قرار نمی دهد، اما وقتی که به مراحل عمیق و شدید خودش می‌رسد، کاملا خطرناک و ویرانگر خواهد بود. متاسفانه بعضی از ما چون خیال می کنیم می توانیم با گرما و انرژی خود، طرف مقابلمان را از افسردگی بیرون بیاوریم، در ازدواج با او مشکل و ایرادی نمی بینیم. اما این درست مثل این است که من فکر می‌کنم با باز گذاشتن پنجره خانه خود در فصل زمستان، بخاری اتاقم می‌تواند شهر را سراسر گرم کند.
افسردگی با مفهوم غم، اندوه و ناراحتی شدید بسیار متفاوت است. بسیاری از مردم آن زمان که سخت غمگین هستند، خود را افسرده می داند؛ در حالی که موضوع افسردگی تنها با علامت غم و اندوه خودش را نشان نمی‌دهد و شدت غم و اندوه اگر چه علامت بسیار مهمی برای افسردگی است، اما همچنان باید به عنوان یک حال اساسی و هیجانی شناخته شود و افسردگی نباید نامیده شود. غم و اندوه چون حال ما هستند میتوانند دگرگون شوند، اما افسردگی یک بیماری است و به این راحتی دگرگون نمی شود. برای مثال به دنبال قطع رابطه با یک دوست ممکن است به شدت ناراحت بشویم و با دیدن یک دوست دیگر غم ما از یاد برود، اما همانطور که سرماخوردگی با دیدن دوست از بین نمیرود، افسردگی هم با دیدن یک عزیز یا حتی با ازدواج کردن از بین نمیرود.
افسردگی تاثیر مخربی روی فعالیت‌های بدن و حتی روی بعضی از اعضای بدن دارد. میان دختران و زنان میزان ظهور و بروز افسردگی دو تا سه برابر پسران و مردان است اما آنها هم زودتر می فهمند و هم بیشتر به دکتر مراجعه می‌کنند و بیشتر به دنبال مداوای خود می‌روند. در اینجا ۳۰ علامت از افسردگی را مطرح می کنیم که اگر ۱۵ علامت یا بیشتر به میزان دو هفته در ماه و یا شخصی که می خواهیم با او ازدواج کنیم دیده شود، افسردگی به سراغ ما و یا او رفته است. در این صورت باید فعلا مسئله ازدواج را رها و بلافاصله به پزشک مراجعه کرد چرا که یک فرد خسته، شکسته، سرد و افسرده نه تنها با جشن عروسی سالم نمی‌شود، که همسر و فرزندان خود را نیز بی انرژی افسرده و بیمار می سازد. ولی اگر تعداد این علائم بین ۷ تا ۱۵ علامت است حالت خفیف افسردگی است، که اگر دو سال در وجود انسان باشد و در این دو سال دو ماه پشت سر هم او را رها نکرده باشد، در میابیم به آن دچار شده است. این نوع افسردگی در فرهنگ ما به دلایل بسیار فراوان دیده میشود.
حالا به چندی از علائم افسردگی می‌پردازیم که فرد در صورت داشتن این علائم، قبل از تصمیم به ازدواج نیاز به مشاوره ازدواج خواهد داشت:
1) کاهش، کمبود و در برخی موارد نداشتن انرژی و توان انجام کارها
2) کاهش میزان اشتها و میل به خوردن غذا و حتی لذت بردن از غذا
3) مشکلات خواب
4) غم و اندوه شدید و سنگین
5) احساس کسالت و عدم تمایل به درگیر شدن در فعالیت‌های عادی و مرسوم زندگی مثل حمام رفتن
6) احساس درماندگی و بیچارگی
7) یاس و ناامیدی
8) گرفتاری در زمینه فعالیت های ذهنی
9) سیستم ذهنی و فکری فرد به صورت بد و منفی حرکت می کند
10) از دست دادن توجه و تمرکز
11) مشکل یادگیری و آموزش
12) تردید و دودلی در تصمیم گیری
13) مشکل در سخن گفتن
14) کاهش میل جنسی
15) مصرف بیش از حد سیگار ، مشروب و مواد مخدر
16) تمایل به خودکشی
17) احساس گناه
18) احساس بی ارزش بودن، بی فایده بودن و بی اهمیت بودن
19) بی‌توجهی به تغذیه، بهداشت و آرایش خود
20) زندگی افراد افسرده معمولا با احساس اضطراب و نگرانی همراه است
21) دردهای فیزیکی
22) حالت خستگی همیشگی و دائمی و حتی کوفتگی
23) گریه کردن بیش از حد
24) توقع از دیگران و زودرنجی
25) نارضایتی و طلبکاری از دیگران
26) خشمگین و پرخاشگر و عصبی بودن
27) گوشه گیری و انزوا
28) حساس بودن
29) توهمات و فکر باطل و هذیان
30) به داروهای ضد افسردگی پاسخ مثبت میدهد
آیا ازدواج با فرد افسرده کار درستی است؟
حال که علائم یک فرد افسرده را شناخته ایم، این سوال در ذهن ما مطرح میشود که آیا ازدواج با این افراد کار درستی است یا خیر؟
پاسخ این سوال را در نگاه اول میتوان در بیتی از مولانا جلال الدین بلخی یافت که برای شروع یک مطلب مشاوره ازدواج بسیار کامل است:
در محفل خود را مده همچو منی را
افسرده دل افسرده کند انجمنی را
چنانچه از این بیت بر می آید تماس دور یا نزدیک با فرد افسرده موجب سرایت افسردگی میشود و اگر حس میکنید تاب و تحمل این بیماری را ندارید، از تماس با فراد افسرده پرهیز کنید.
مشاوره ازدواج از یک مشاور ازدواج پیرامون افسردگی
یادم هست زمستان سال 96 بود که یکی از دوستانم تصمیم داشت با یک خانمی که تازه جدا شده بود و علائم افسردگی را به صورت کم وبیش داشت ازدواج کند. به اصرار من قرار بر این شد که قبل از قطعی شدن تصمیمش، حتما یک جلسه مشاوره ازدواج برود. روز بعد از جلسه ی مشاوره ازدواج با من تماس گرفت و تمامی ما وقع را شرح داد.
مشاور دل سنگ، ولی واقع بین ما در جمله ی اول به او گفته بود:
« کسی که بیمار است به همسر نیاز ندارد، به دکتر نیاز دارد »
خود او هم میگفت اولش جا خوردم، اما با علائم که مشاور گفت و دلایلی که آورد متوجه شدم که واقعا نیاز مبرم به درمان در شخص مورد نظر من وجود دارد و اگر قرار به ادامه و پیشروی در رابطه ی ما باشد درمان ضروریست.
هرچند چند ماه بعد که یکدیگر را دیدیم گفت که با مطرح کردن موضوع درمان افسردگی شخص مورد نظر زیر بار نرفته و باعث بالا گرفتن اختلافات شده و سر آخر هم نتیجه اش چیزی جز جدایی نبوده است …
اما خوشحال بود که رابطه یشان جدی نشده و از آسیب های ممکنه در امان مانده.
نتیجه گیری
جدی گرفتن مشاوره ازدواج امر بسیار مهمی است که منجر به شناخت ما از خودمان، فرد مورد نظر و ازدواج میگردد. پیش از ازدواج ما باید به تحلیل های طرف مقابل خود بسیار دقت کنیم. باید بفهمیم مسائل را چگونه تحلیل و نتیجه‌گیری می‌کند. فرض کنید او کاری کرده است که شما می‌گویید کار خوبی است، اما با کمی تغییرات بهتر هم میشود. اگر او از این حرف شما ناراحت شود، این تحلیل او دو نوع متفاوت از اختلال فکری را نشان می دهد. اول اینکه روی جنبه‌های منفی حرف شما تکیه می‌کند و آن قسمت از حرف تان که کار خوبی کردی را فراموش می کنند، دوم اینکه بر اساس اطلاعات مختصر به مسئله کلیت میدهد و گمان می‌کند که شما به گفتید او شخص بی مصرف و بی ارزشی است که هیچ کاری را نمی تواند درست انجام دهد.
شک نکنید که شخصی با چنین تحلیل و طرز فکری یا افسرده است یا حتما افسرده خواهد شد. چرا که یک حادثه به خودی خود باعث افسردگی نمی‌شود، بلکه علت افسردگی تحلیل و تفسیر فرد از آن حادثه است. البته افسردگی می‌تواند ارثی هم باشد، به همین دلیل پیش از ازدواج باید بفهمیم که آیا در خانواده او فردی افسرده است یا خیر. برای نمونه بپرسیم آیا بین اعضای خانواده شما سابقه خودکشی وجود دارد یا خیر. اگر چنین بود ، احتمال افسرده بودن نفر مقابل ما افزایش می یابد.
منابع
1) وضعیت آخر ، (تامس آ . هریس)
2) کاربرد شناخت درمانی در اختلال های شخصیت ، (کیت م . دیویدسون)
3) ازدواج مهندسی ، ( پیمان رنجبر)
4) مصاحبه ی حضوری با جناب حسن محمدی کارشناس مشاوره ازدواج
